شهاب شهسواری در روزنامه اعتماد نوشت: همزمان با ورود سفیر جدید روسیه، آناتولی آنتونف، به ایالات متحده، وزارت خارجه امریکا اعلام کرده است که سه کنسولگری روسیه در ایالتهای امریکا باید ظرف دو روز تعطیل شوند.
ضربالاجل تعطیلی این دفاتر دیپلماتیک، درست با فرصت مسکو به واشنگتن برای فراخواندن ٧٥٥ دیپلمات روس تا روز یک سپتامبر (جمعه) همزمان بود و عملا انتقام دیپلماتیک دولت امریکا از تصمیم دولت روسیه محسوب میشد.
بیش از یک ماه پیش، روز دوشنبه ١١ مرداد دونالد ترامپ با امضای مصوبه «مبارزه با دشمنان امریکا از طریق تحریم» که چهار روز قبل از آن توسط کنگره تصویب شدهبود، پا در راهی گذاشت که همه پلهایش برای بهبود روابط با مسکو را تخریب میکرد.
کنگره امریکا طرحی را تصویب کردهبود که بر اساس آن تحریمهای تازهای علیه روسیه، به دلیل دخالت در انتخابات امریکا و ایجاد بیثباتی در کشورهای همسایه، علیه کره شمالی، به دلیل ادامه برنامه هستهای و موشکی و علیه ایران، به بهانه بیثبات کردن منطقه و نقض حقوق بشر، وضع میکرد. در این مصوبه برای نخستین بار اختیار رییسجمهور برای توقف اجرای بخشهایی از تحریمها از او گرفتهشدهبود.
روسیه در واکنش به این تحریمها به وزارت خارجه امریکا اعلام کرد که باید از تعداد دیپلماتهای امریکایی در خاک روسیه ٧٥٥ نفر را به امریکا بازگرداند. واشنگتن و روسیه با وجود تمام درگیریها، حتی در اوج جنگ سرد نیز بزرگترین ماموریتهای دیپلماتیک خارجی را در خاک یکدیگر داشتند.
تصمیم پوتین برای اخراج بیش از ٧٠٠ دیپلمات سفارت امریکا، با یک ماه تاخیر با واکنش دولت ایالات متحده امریکا روبهرو شد. دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا پنجشنبه شب دستور داد تا ٣ دفتر نمایندگی دیپلماتیک روسیه، از جمله کنسولگری روسیه در سانفرانسیسکو و دفاتری در ایالتهای واشنگتن و نیویورک تعطیل شوند.
تلاش نافرجام ترامپ برای بهبود روابط
ترامپ از نخستین روزهای تبلیغات انتخاباتیاش همواره تاکید میکرد که مسکو و واشنگتن میتوانند رابطه بهتری با هم داشتهباشند، اما هیچ کس دیگر در واشنگتن با این ادعای ترامپ موافق نبود تا جایی که مخالفانش او را متهم کردند که با استفاده از نفوذ روسیه در واشنگتن به قدرت رسیده است.
ترامپ در واشنگتن، در منگنهای قرار گرفته است که از یک سو هدفش را بهبود روابط با روسیه اعلام میکند و از سوی دیگر هر اقدامش به عنوان امتیاز دادن به مسکو و وابستگی به پوتین تفسیر میشود.
ترامپ و پوتین تاکنون یک دیدار خصوصی در حاشیه اجلاس گروه ٢٠ در آلمان داشتند که حتی این دیدار سران دو ابرقدرت پیشین جنگ سرد نیز باعث جنجالهایی در امریکا شد، چرا که ترامپ تصمیم گرفت بعد از یک دیدار رسمی در حاشیه اجلاس، دقایقی را بدون حضور هیچ فرد دیگر، جز مترجم شخصی ولادیمیر پوتین با او صحبت کند.
دیدار تیرماه سال جاری میان ترامپ و پوتین بعد از مدتها گمانهزنی در مورد احتمال دیدار رسمی دو طرف انجام شد، اما بر خلاف انتظار نتایج عملی زیادی نداشت و نهایتا به تصویب تحریمها از سوی امریکا و اخراج دیپلماتهای امریکا از روسیه منجر شد.
سابقه تاریخی اخراج دیپلماتهای روسیه و امریکا
درگیریهای اخیر دیپلماتیک میان واشنگتن و مسکو، بر خلاف میل رهبران دو کشور در سه دهه گذشته بیسابقه است. سال ١٩٨٦ آخرین باری بود که رونالد ریگان، رییسجمهور وقت امریکا تصمیم گرفت تا تعداد زیادی از دیپلماتهای روس را از واشنگتن اخراج کند.
دولت روسیه چند روز پیش از آن در مهر ماه ١٣٦٥ به سفارت امریکا در مسکو اعلام کردهبود که دیگر حق ندارد از کارمندان محلی با تابعیت روس در هیچ مقامی استفاده کند، دستوری که باعث اخراج صدها کارمند محلی روس از دفاتر دیپلماتیک امریکا شد. در برابر دولت ریگان دستور داد تا دولت روسیه تعداد دیپلماتهای خود در امریکا را در عرض دو سال به کمتر از ١٠٠ دیپلمات برساند.
ادامه مطلب ...